Sommige mensen hebben altijd de neiging om de schuld op anderen af te schuiven. Zodra je hen naar iets vraagt of met iets confronteert, komt meteen de vinger tevoorschijn en wijzen ze met de vinger naar een ander of naar de situatie. De oorzaak ligt nooit bij hen zelf, maar ligt altijd bij een ander. De oude mens wil geen schulddrager zijn, maar wil zich altijd vrijpleiten en anderen verantwoordelijk maken voor hun gedrag, handelingen, daden, fouten, problemen en/of situatie. Daarom wijzen ze met hun vinger naar omstandigheden, het verleden, hun opvoeding, familie, echtgenoot of echtgenote, kind(eren), vrienden, kennissen, werkgever, collega’s, de duivel en noem maar op. Ze halen alles en iedereen erbij en wijzen met de vinger naar de boosdoeners, die verantwoordelijk zijn voor hun gedrag, daden, fouten, problemen en/of situatie. Sommigen schuiven zelfs de schuld af op God en maken Hem verantwoordelijk.
Maar wie is zo vrijmoedig om de oorzaak bij zichzelf te zoeken in plaats van meteen naar een ander te wijzen? Natuurlijk kunnen omstandigheden uit het verleden ervoor zorgen, dat mensen bepaald gedrag hebben ontwikkeld. Maar dit geeft hen nog géén excuus en vrijbrief om zo te blijven. Zeker niet voor gelovigen, die beweren wedergeboren te zijn. Want als je bent wedergeboren, ben je een nieuwe schepping geworden en zal er een duidelijke verandering en transformatie in jouw leven plaatsvinden. Gebeurt dit niet? Dan zul jij je ernstig moeten afvragen of je wel werkelijk bent wedergeboren en een nieuwe schepping bent geworden.
Als je bent wedergeboren, maar nog steeds wijst naar anderen en naar het verleden, dan ben je nog niet verlost van de oude mens en het verleden en wandel je nog niet als de nieuwe schepping. Zolang een ander je nog kan raken op wat voor manier dan ook, dan is de oude mens nog aanwezig en is het tijd om deze oude mens af te leggen.
Met de vinger naar een ander wijzen
Al in het hof van Eden, nadat de mens was gevallen van zijn positie, wilde de mens geen schulddrager zijn en wees de mens met zijn vinger naar de ander. In plaats dat Adam en Eva de verantwoordelijk voor hun daden op zich hadden genomen en hadden belijd dat zij hadden gefaald, schoven zij de schuld af op de ander. Zij waren niet verantwoordelijk voor hun gedrag, maar de ander. Ja, eigenlijk gaf Adam indirect de schuld aan God, toen hij tegen God zei, dat de vrouw, die Hij hem had gegeven, hem van de boom had gegeven. Zij beschouwden zichzelf niet als daders, maar als slachtoffers.
De mens was inderdaad door de slang; de duivel verleid door zijn misleidende woorden, maar de mens had zelf de keuze gemaakt om te luisteren naar zijn woorden en zijn woorden te geloven en te handelen naar zijn woorden.
Zowel Adam en Eva hadden gefaald in de verantwoordelijkheid, die God hen had gegeven. Beiden waren ongehoorzaam geworden aan de woorden van God, door te geloven in de leugens van de duivel en daarnaar te handelen. Eva liet zich verleiden door de slang en Adam door de woorden van Eva. Hierdoor plaatsten zij het schepsel boven de Schepper. God was heel duidelijk, maar de mens was rebels.
Saul werd ook ongehoorzaam aan de woorden van God. Hij kon niet wachten en besloot zijn eigen weg te gaan. Toen hij door Samuel hierop werd aangesproken, gaf Saul de schuld aan de mensen, die ervoor hadden gezorgd dat hij zelf was gaan offeren, in plaats dat hij op Samuel wachtte. Hij was niet verantwoordelijk. Nee, de mensen waren verantwoordelijk voor zijn daad.
En zo zijn er nog veel meer voorbeelden in de Bijbel te noemen van de oude mens, die de verantwoordelijk van zijn daden en fouten niet op zich neemt, maar wijst naar de ander, om zo van zijn schuld af te komen en zichzelf vrij te pleiten.
Wie wil de schuld op zich nemen?
Waarom wil de mens geen schulddrager zijn? Waarom zoekt de mens altijd naar verontschuldigingen om zichzelf vrij te pleiten? En waarom geeft de mens anderen de schuld van iets, waar de mens zelf verantwoordelijk voor is? De mens wijst altijd naar andere mensen, de duivel en zelfs naar God. Hoe vaak schreeuwen gelovigen het niet uit naar God en vragen ‘het waarom’, zodra hen iets ergs overkomt of zodra er iets niet gaat naar hun verwachting of wil, of als zij in een situatie terechtkomen door hun eigen fout en Hem de schuld van dit alles geven. De oude mens heeft het zelf nooit gedaan, maar het is altijd de ander.
De nieuwe mens neemt verantwoordelijkheid voor zijn daden
De nieuwe mens, die geschapen is naar het evenbeeld van God, wijst niet naar anderen of naar omstandigheden voor hun daden. Maar de nieuwe mens neemt verantwoordelijkheid voor zijn daden. Zelfs als de nieuwe mens wordt beschuldigd van iets wat hij niet heeft gedaan, zal hij niet de drang hebben om zijn onschuld te bewijzen. Want de nieuwe mens vertrouwt op God en weet dat Hij de waarheid kent. God weet alles en kent elke gedachte en elk hart van de mens en Hij zal het vergelden. De nieuwe mens kent de Vader en daarom vertrouwt hij op de Vader, net als Jezus.
De grootste Schulddrager aller tijden
Jezus is de grootste Schulddrager aller tijden. In de hele geschiedenis is er niemand zoals Hij geweest. Jezus, die Zelf onschuldig was droeg de doodstraf, die staat op de zonde van de mens. Jezus was onschuldig, Hij had niets gedaan. Maar Hij moest boete voor de fout, die Adam had gemaakt, toen hij het schepsel boven de Schepper plaatsten en zondigde. Maar Jezus wees niet naar Adam, nog naar de duivel, maar zweeg en ging de onderste weg.
Jezus kwam in gehoorzaamheid aan de Vader naar de aarde en daar leed en stierf Hij om de mens te verlossen van de heerschappij van de duivel en de zondige natuur.
Jezus wist dat Hij onschuldig was en Hij wist dat Zijn Vader dat ook wist. Dat was voor Hem belangrijk, meer niet. Het maakte Hem niet uit wat mensen van Hem vonden en hoe ze over Hem dachten. Vele valse beschuldigingen vlogen Hem om de oren en Hij had de mogelijkheid om Zijn mond te openen om zo Zijn onschuld te bewijzen.
Maar Jezus hoefde Zijn onschuld niet te bewijzen voor mensen en zocht niet hun bijstand, maar Hij vertrouwde en bleef gehoorzaam aan de Vader, zweeg en werd de Schulddrager van de mens.
En zo is het ook met een ieder, die een nieuwe schepping is geworden en Jezus volgt. Als jij een nieuwe schepping bent geworden en Jezus volgt, dan zul je verantwoordelijkheid nemen voor jouw daden. Daarnaast zul je weten, dat je net als Jezus zal worden vervolgd door de wereld. Dit komt omdat de wereld en het wereld systeem haaks tegenover God’s Woord staat. Er zullen momenten komen dat je vals beschuldigd zal worden en verantwoordelijk zal worden gesteld voor iets, wat je niet hebt gezegd of gedaan. Maar ook dan zul je net als Jezus de onderste weg gaan, door de schuld op je te nemen en een schulddrager te zijn.
‘Wees het zout der aarde’